Altaar retabels
Deze beeldhouwwerken, gesneden uit plataanhout, zijn oudtestamantische voorstellingen die van 1896 tot 1965 zichtbaar waren in de vleugeldeuren aan weerszijden van het hoogaltaar in de Vituskerk.
De retabels werden in 1896 in opdracht van het kerkbestuur vervaardigd door de Utrechtse kunstenaar Friedrich Wilhelm Mengelberg die ook het gebeeldhouwde bovendeel van het hoogaltaar heeft gemaakt. De tombe van dit altaar en het tabernakel komen uit de kunstwerkplaatsen van de Roermondse architect Pierre Cuypers.
De beide vleugeldeuren toonden in geopende toestand oudtestamentische voorstellingen (destijds in steenkleur geschilderd !), Aan de epistelzijde (rechts): Mozes slaat met zijn staf water uit de rots, Ex. 17:1-7 , en aan de evangeliezijde (links): De mannaregen in de woestijn, Ex. 16:1-36.
Bij de grote verbouwing van het priesterkoor in 1965 na het 2e Vaticaans concilie trad de versobering in door het wit schilderen van alle engelenfiguren en tegeltableaus in de absis rond het hoogaltaar. Toen zijn ook de vleugeldeuren gesloopt en verloren gegaan, maar de beide houtsnijwerken zijn gelukkig bewaard gebleven. In de loop der jaren hebben beide panelen in de sacristie en de pastorie gehangen en daarna in opslag op de zolder. De houtsnijwerken hadden in de loop der jaren aan uitstekende delen zoals vingers en tenen, kledingstukken en door houtwormaantasting , vervuiling en overschildering met verkeerde beits ernstige schade opgelopen.
Om de retabels voor de toekomst te bewaren zijn ze nu, na 50 jaar opslag, zeer vakkundig gerestaureerd door Meubelrestauratie J.M. van der Woude te Amstelveen en -voor iedereen goed zichtbaar- in de kerk opgehangen tegen de muur nabij het Vitus altaar. De nieuwe eikenhouten omlijstingen van de retabels zijn ontworpen en vervaardigd door Jan Matthijs van der Woude.
In gesloten toestand van de vleugeldeuren waren vroeger aan de achterzijde 4 panelen zichtbaar met door de kunstschilder Antonius Brouwer geschilderde afbeeldingen van Thomas van Aquino, Alphonsus de Liguori, Leonardus van Veghel en Koning Wenceslaus. Deze geschilderde panelen zijn destijds ternauwernood gered na de sloop van de vleugeldeuren en vervolgens in 1973 gerestaureerd door parochiaan Hans van den Berg. Ze hangen nu in het priesterkoor.
Stichting restauratie Rijksmonument Vituskerk Hilversum
3 september 2017
bankrekening NL35 RABO 0328 2100 80