Programma Heilig Jaar 2025 in de Vitus
In 2025 is er opnieuw een Jubeljaar. Maar wat is een Jubeljaar nu eigenlijk? En wat betekent dat voor de Vitus?
Geschiedenis van het Jubeljaar
Het Jubeljaar heeft heel oude papieren. Rond de 15e eeuw vC trok het volk Israël weg uit Egypte naar het beloofde land. Op die tocht verbleef het volk 40 jaar in de woestijn. God liet zich in de woestijn beter kennen. Je zou kunnen zeggen dat de woestijntocht lijkt op een verloving tussen God en zijn volk. In de woestijn sloot God een verbond met zijn volk. God zou zijn volk leiden en beschermen, en van hun kant zou het volk de enige God dienen.
Het Bijbelboek Leviticus bevat niet minder dan 613 Mitswot, de wetten en bepalingen waar het volk zich aan wilde houden. Het Jubeljaar is zo’n Mitswot. Het Jubeljaar werd elke vijftig jaar gevierd. Dat jaar werd de schuld van mensen kwijtgescholden. In de joodse traditie was dat vooral praktisch. Mensen die zich als arbeidskracht hadden verkocht aan rijkere volksgenoten werden weer vrijgelaten. En als iemand zijn stuk land had ingeruild voor geld, dan kreeg hij dat terug. Het land Kanaän was namelijk netjes verdeeld. Elke stam kreeg een eigen stamgebied, en elke familie daarbinnen een eigen stuk. Als je tegenslag had, mocht je het verpachten aan een rijke stamgenoot in ruil voor geld of goederen. De opbrengst van het land kwam dan tijdelijk toe aan de nieuwe beheerder. Maar elk Jubeljaar moest het stuk land weer worden teruggeven aan de oorspronkelijke eigenaar. De rechtvaardige verdeling werd hersteld. Men kreeg dan de kans op een nieuw begin.
Het eerste christelijke Jubeljaar werd waarschijnlijk gevierd in 1300. Paus Bonifatius VIII riep dat jaar uit als Heilig Jaar. Zijn bedoeling was dat er elke eeuw een Jubeljaar plaatsvond, precies op de grens van een nieuwe eeuw. Christenen zagen al vroeg een probleem: iemand die in 1301 werd geboren, had vrijwel geen kans om een Jubeljaar mee te maken. In 1470 stelde Paus Paulus II daarom elke 25 jaar een Jubeljaar in. Elke paus kan ook een bijzonder Jubeljaar instellen. Recent heeft Paus Franciscus bijvoorbeeld 2016 ingesteld als Heilig Jaar van Barmhartigheid.
Wat is een Jubeljaar?
Een Jubeljaar in de christelijke traditie staat in het teken van vergeving. Het is de bevrijding van een morele schuld. Elk Jubeljaar staat in het teken van pelgrimage naar heilige plaatsen, en van het sacrament van boete en verzoening. Paus Franciscus wijst op het belang van dit sacrament: “In dit sacrament staan we de Heer toe onze zonden uit te wissen, onze harten te genezen, ons op te wekken, ons te omhelzen en ons zijn tedere en barmhartige gelaat tonen.” In een Jubeljaar is het ook mogelijk om een ‘volle aflaat’ te krijgen met een bedevaart. Zo’n aflaat heeft een positief effect op de sporen van de zonde in ons leven: “Vergeving verandert het verleden niet; het kan niet veranderen wat er in het verleden is gebeurd, maar het kan ons wel in staat stellen de toekomst te veranderen en een ander leven te leiden, vrij van woede, vijandigheid en wraakzucht. Vergeving maakt een betere toekomst mogelijk, die ons in staat stelt om met andere ogen naar het verleden te kijken, nu met meer serene ogen, ook al dragen we nog steeds de sporen van tranen uit het verleden.” (Spes non confundit, nr. 23).
Symbolische opening van het Jubeljaar
Elk Jubeljaar start met de opening van de heilige deur in de Sint-Pietersbasiliek in Rome. Op dinsdag 24 december 2024 is het weer zover. Dat moment willen we live uitzenden via Vitus TV: https://www.vitus.nl/kerk-tv/. Een week later, op 29 december 2024, volgt de opening van de heilige deur van de Basiliek van St. Jan van Lateranen. Op woensdag 1 januari 2025, op het feest van de H.Maagd Maria, Moeder van God. Die dag opent de Paus de heilige Deur van Maria Maggiore. Als laatste opent hij op zondag 5 januari 2025 de heilige deur van de Sint-Paulus buiten de Muren.
In ons bisdom Haarlem-Amsterdam begint het Jubeljaar op zondag 29 december. De diocesane bisschoppen vieren die dag de H.Mis in hun kathedraal. Paus Franciscus stelt voor dat elke kerk die meedoet, een pelgrimstocht organiseert naar de kathedraal. Dat sluit aan bij het thema ‘Pelgrims van hoop’. Het Jubeljaar sluit af als de heilige deuren weer worden gesloten. Dat gebeurt op zondag 6 januari 2026 met de heilige deur van de St. Pieter.
Jubeljaar 2025 in het dekenaat Hilversum
In ons dekenaat vieren we het Jubeljaar samen met de wereldkerk. Op Hemelvaartsdag 2024 bracht Paus Franciscus de pauselijke bul ‘Spes non confundit’ uit (“De hoop stelt niet teleur”). Als u het wilt lezen, kunt u het via deze link downloaden: Spes non confundit. Dit document vormt de basis voor het Jubeljaar 2025. De Paus schrijft: “De kracht van Gods vergeving kan gemeenschappen en individuen ondersteunen en begeleiden op hun pelgrimstocht”. De Paus beschrijft ieders leven als een pelgrimstocht waarin onzekerheid, twijfel en onrust kan toeslaan. Zijn gebed voor de mensheid in het Jubeljaar 2025 is dat de mensheid houvast zal krijgen in Christus. De gebedskaart staat hier: Gebedskaart Heilig Jaar 2025. Het christelijke perspectief is een ontmoeting met de Heer. Dan maakt de onzekere tijd plaats voor geloof en nieuwe hoop op de toekomst: “Christelijke hoop is gegrond in de zekerheid dat niets of niemand ons ooit kan scheiden van Gods liefde” (Spes non confundit, nr. 1, 3-4, 18-20).
Bisschop Jan Hendriks heeft een aantal kerken verzocht om een centrale functie vervullen in het Jubeljaar. De Vitus-kerk in Hilversum is één zo’n centrale kerk in het bisdom, naast de Nicolaaskerk in Amsterdam, de Lourdeskapel in Zwaag, de bedevaartkapel in Heiloo, en de kathedraal in Haarlem. Deze kerken zijn geschikt als bedevaartsplaats. Paus Franciscus: “Mijn gedachten gaan uit naar al die hoopvolle pelgrims die naar Rome zullen reizen om het Heilig Jaar mee te maken en naar al die anderen die, hoewel ze de stad van de apostelen Petrus en Paulus niet kunnen bezoeken, het in hun plaatselijke kerken zullen vieren. Moge het Jubeljaar voor iedereen een moment zijn van oprechte, persoonlijke ontmoeting met de Heer Jezus.”
Hoe kunt u meedoen?
Voor de activiteiten in het Jubeljaar zijn vrijwilligers nodig. De kerk moet vaker open zijn voor publiek. We richten ons op openstellingen op woensdag-, vrijdag- en zaterdagmiddag. Hiernaast vindt u het programma. Wilt u kerkwacht zijn, of wilt u liever op een andere manier helpen? Geef u dan op via evertflorijn@hotmail.com. Alvast dank!